گلخانه ها شرایط بهینه اقلیمی برای رشد گیاهان را تأمین می کند. در ساخت و طراحی گلخانه ها کمتر باید به عادات و رسوم محلی و منطقه ای توجه کرد و باید گلخانه را بر اساس نیاز عمومی محصول و شرایط اقلیمی نواحی مختلف ساخت. گلخانه ها باید در مقابل نیروهای باد، باران، برف و بار محصول مقاومت کرده و حداقل تغییرات را داشته باشند همچنین باید حداقل استانداردها و خصوصیات فنی در ساخت گلخانه در نظر گرفته شود.
بیشتر گلخانه های موجود در جهان با فیلم پلاستیکی پوشیده شده اند. گلخانه های شیشه ای بخصوص در اقلیم های معتدل شمال اروپا و تا حدودی در سایر کشورها از جمله ترکیه یافت می شوند.
تجزیه و تحلیل خسارت بعد از بروز طوفان سهمگین هلند در سال ۱۹۹۰ نتایج زیر را نشان داد:
- پروفیل های بکار رفته در خرپاهای خمیده در گلخانه های پلاستیکی بسیار سبک بوده، و این طاق ها در اثر باد تغییر شکل دادند.
- به نظر می رسد که فیلم های پلاستیکی در بعضی مواقع قوی تر از چهار چوب ها بودند.
- پارگی فیلم های پلاستیکی از لبه های تیز اجزای سازه که در تماس با این فیلم ها بودند، آغاز شده بود
- پایه ها اغلب به اندازه کافی در مقابل نیروی بالابرنده تقویت نشده بود.
- خسارت به گلخانه های پلاستیکی اغلب از دریچه های تهویه آغاز شده بود.
- اتصال لوله های طاق ها، تیروشیبها و تاجها و به ویژه اتصالات گیره ها اغلب کافی نبوده است.
- برای ایجاد استحکام بین اجزاء سازه از تعداد بسیار کمی بادبند استفاده شده است.
تجربیات حاصله در سایر کشورها نشان می دهد که در اکثر موارد به این نقاط ضعیف توجه نشده است.
انواع گلخانه
انواع مختلف گلخانه برای اقلیم های زیر توسعه داده شده اند:
- اقلیم های گرمسیری مرطوب اراضی پست با دمای حداقل متوسط در ماههای سرد سال بالاتر از °C12
- اقلیم های نیمه گرمسیری و اراضی مرتفع گرمسیری، دمای حداقل میانگین در سردترین ماهها کمتر از °C12
- اقلیم های خشک و کم آب
- اقلیم های معتدله
علاوه بر شاخص های اقلیمی، نوع گلخانه را باید بسته به نوع کاربرد (تولید در سطح کم یا تولید صنعتی)، مواد به کار رفته در سازه، طول عمر و میزان دسترسی به مواد کم هزینه و ارزان در کشور طراحی کرد. گلخانه های مورد استفاده برای دوره زمانی کوتاه، که می تواند ارزان تر ساخته شود، دارای چارچوب چوبی با پایه های بدون پوشش هستند که یا از طریق پوسیدن و یا به وسیله موریانه از بین می روند. طول عمر آنها ۶-۴ سال است. گلخانه های با طول عمر طولانی تر دارای لوله های گالوانیزه یا چهار چوبی از تیرهای چوبی پوشش دار، دارای استحکام مناسب هستند. برای نهالستان ها، و برای گیاهان بزرگتر و گیاهان درختی مانند موز طراحی های خاص گلخانه ای مورد نیاز است
انتخاب مکان
معیارهای زیر را باید در مورد انتخاب مکان در نظر گرفت:
- شرایط میکروکلیمایی
- تأمین آب و برق
- وجود کارگر
- فاصله از بازار و هزینه حمل و نقل
- جهت گلخانه ها به جهت وزش باد غالب و باران بستگی دارد. باید از ورود باران از طریق دریچه های تهویه جلوگیری شود. در خنک کننده تبخیری فن ها باید به سمت جهت باد غالب تعبیه شوند.
- شرایط محیطی نظیر وجود درختان و ساختمانهای بلند در ارتباط با اثرات سایه اندازی و بادشکنی باید در نظر گرفته شوند.
- در صورتی که باد شدید باشد، احداث بادشکن ها با استفاده از گیاهان طبیعی یا با سازه های بادشکن مصنوعی در طراحی گلخانه باید مدنظر قرار گیرد.
- خاک محل گلخانه باید زهکشی کافی را فراهم سازد.
- توپوگرافی زمین باید شیب ملایمی (حدود ٪1-٪5) در جهت طولی داشته باشد و آب باران را زهکش نماید.
استاندارد شماره 1997-4462 ISI در هندوستان برای سازه های گلخانه ای، در خصوص اراضی بالای طول جغرافیایی ۴۰ درجه، جهت کمی روی به جنوب را برای گلخانه ها توصیه می کند، تا حداکثر آفتاب زمستانه برای گیاهان تأمین شود.
معیارهای عمومی طراحی گلخانه
معیارهای عمومی برای طراحی گلخانه ها عبارت اند از:
- شرایط اقلیمی در آن منطقه
- نیازهای عمومی طراحی برای گلخانه های شیشه ای و پلاستیکی که شامل استانداردها برای تحمل بارهای مختلف است.
- اقدام برای کنترل اقلیم و آفات
- در نظر گرفتن ارزان ترین مواد موجود در منطقه، و طول عمر مورد انتظار از آنها.
- اقدامات فنی برای تولید متراکم و حفاظتی (IPP)
بارهای روی چارچوب های گلخانه
سازه گلخانه باید کم هزینه و مقرون به صرفه باشد؛ با این وجود، باید تنش های محیطی نظیر طوفان، بارندگی، تگرگ، و برف را در صورت بروز تحمل کند. اغلب خسارت وارد به گلخانه ها در اثر ضعیف بودن چارچوب ها است. برای جلوگیری از خسارت سنگین، باید محاسبه و طراحی سازه گلخانه با در نظر گرفتن استانداردهای موجود با خصوصیات فنی که ارقام و اعداد مربوط به بارهای مختلف با تحمل به نیروهای موجود را ارائه می دهد، طراحی گردد.
استاندارد اروپایی2001 December13031-1 EN قواعد مربوط به طراحی سازه و ساخت سازه گلخانه برای تولید حرفه ای گیاهان و محصولات را بیان می کند.
بر اساس این استاندارد “گلخانه ها باید با در نظر گرفتن اینکه از هیچ یک از وضعیت های محدوده مناسب تخطی نشده باشد، طراحی شوند. بسته به نوع دسته بندی گلخانه، این وضعیت های مناسب در نظر گرفته می‌شود.
گلخانه ها باید بر اساس حداقل طول عمر کاری آن طرح و تحمل چارچوب سیستمها به جابجایی و تغییر مکان دسته بندی شوند.
بسته به تحمل در مقابل جابجایی احتمالی چار چوب، سازهای گلخانه در دو دسته A و B قرار می گیرند، و بسته به حداقل طول عمر کاری آن طرح، گلخانه در سه گروه، ۵، ۱۰ و ۱۵ سال قرار می گیرند. گلخانه های شیشه ای باید بر اساس A15 (کلاس A، با حداقل طول عمر طراحی ۱۵ سال)، گلخانه های پلاستیکی پیشرفته چند تونلی بر اساس B15، و تک تونلی پلاستیکی و سایبانها طبق B10 و B5 طراحی شوند.
بارها یا نیروهای مهمی که در طراحی سازه باید در نظر گرفته شود عبارت اند از:
- وزن ثابت یا وزن دائمی “وزن خود سازه و عناصر غیر ساختمانی، به غیر از نصب کردنی ها حتی اگر به طور دائمی وجود داشته باشند”.
- نیروی باد عبارت است از “نیروهای وارده روی سازه در اثر باد”.
- وزن برف در مناطقی که بارش برف دارند باید در نظر گرفته شود.
- وزن محصول در جایی که سازه ای برای نگهداری گیاهان وجود دارد باید در نظر گرفته شود. در جایی که محصولات روی سیم های افقی جداگانه ای تکه می دهند نیروی کششی منتقل شده به سازه باید در نظر گرفته شود.
باید اثر متقابل نیروهای مختلف که در این استاندارد قید شده است، در نظر گرفته شود. استانداردهای اروپایی برای EU اعتبار دارند. می توان از این استانداردها به عنوان نمونه برای نواحی خارج از EU استفاده کرد.
نیازهای عمومی
اساس اصلی کشت گیاهان در شرایط حفاظتی و ساخت سازه های مربوطه، شرایط اقلیمی است. موارد قید شده در ادامه، سایر نیازهای احداث گلخانه و سایبان را برای مناطق اقلیمی ارائه می دهد.
اقلیم های گرمسیری مرطوب
نواحی
حوزه آبگیر آمازون در آمریکای جنوبی، آفریقای غربی استوایی، مناطق جزیره ای و شبه جزیره ای آسیای جنوب شرقی.
شرایط اقلیمی
- از بیشترین مقدار نزولات ماهیانه و متوسط رطوبت بالا در طی سال. برخوردار است.
- تغییرات دمایی و تابش خورشید در دوره یک ساله ناچیز و خیلی کم است.
- در طول سال، دمای روزانه و شبانه بیشتر از دمای حداقل بیولوژیکی است.
- میزان تابش می تواند بسیار بالا باشد.
سازه گلخانه
محافظت از بارش و تابش بیش از حد خورشید در طی سال ضرورت دارد. تنها لازم است سقف سازه برای محافظت از بارندگی، تابش خورشید، و باد پوشانده شود. مواد پوششی باید میزان تابش خورشید را کاهش داده و بر روی محصول تولیدی سایه ایجاد کند. از آنجا که دمای بیرونی همیشه بالا است، دیواره های جانبی و سقف شیروانی جهت انجام تهویه خوب و مناسب و جلوگیری از افزایش دما و رطوبت نسبی هوای گلخانه نسبت به هوای آزاد، باید باز بماند. در یچه های تهویه باید با توری ضد آفت پوشیده شده تا از ورود حشرات جلوگیری کنند، اما باید میزان کاهش کارآیی تهویه در اثر پوشاندن با توری در نظر گرفته شود. آب باران را باید از طریق ناودان ها و جوی ها به بیرون هدایت کرد و اجازه نداد وارد گلخانه شود.
اقلیم‌های گرمسیری مرطوب و خشک
نواحی
شمال و جنوب استوا در همه قاره ها بین عرض جغرافیایی ۵ درجه و ۲۰ درجه.
شرایط اقلیمی
- فصول بارانی و خشک از هم جدا هستند.
- طی فصل بارانی، میزان بارندگی ماهیانه و میانگین رطوبت نسبی بالا است.
- طی دوره خشکی، دما نسبتا بالاتر بوده و میانگین مجموع تابش بالا است.
- دوره های دمایی نسبتأ یکنواخت بوده و در طی سال اختلاف دمایی کم است.
- در طول سال، دمای روزانه و شبانه بیشتر از دمای حداقل بیولوژیکی است.
سازه گلخانه
محصولات باید در طول سال، در مقابل تابش بالای آفتاب محافظت شوند. محافظت از باران فقط طی فصل بارانی لازم است. در موارد جدی بودن خشکی طی دوره های خشک، آب باران باید برای استفاده در آبیاری در طی دوره خشكی، جمع آوری شود. گلخانه ها باید ناودان داشته باشند، و باید مخزن ذخیره آب باران ساخته شود. در فصل خشک، رطوبت باید مقدار قابل توجهی در طی روز کاهش یابد. در این شرایط دمایی، نصب تهویه هایی که قابلیت بسته شدن را داشته باشند لازم نیست. اگر چه، در موارد کاهش شدید رطوبت ممکن است لازم شوند. در موارد بسته بودن تهویه ها، به دلیل تبخیر و تعرق، رطوبت در گلخانه عملا افزایش می یابد، اما دما نیز افزایش می یابد.اگر رطوبت بسیار پایین باشد، استفاده از سیستم های سرمایش تبخیری یا مه پاش ممکن است شرایط اقلیمی مطلوبی ایجاد کند.
نیمه گرمسیری مرطوب
نواحی
اروگوئه، نواحی ساحلی در شرق چین، جنوب ژاپن، سواحل جنوب شرقی استرالیا، نواحی جنوب شرقی آمریکا.
شرایط اقلیمی
- میزان نزولات ماهیانه و رطوبت متوسط در طی سال بالا است.
- اختلافات دمای فصلی و تابش آفتاب بين فصول تابستان و زمستان زیاد است.
- احتمال وقوع یخبندان شبانه در فصل زمستان وجود دارد.
سازه گلخانه
از مشکلات موجود در طول سال در اقلیم های نیمه گرمسیری مرطوب، نزولات جوی است. گلخانه ها همچنین برای حفاظت کردن محصول در برابر باران شدید استفاده می شوند. وجود ناودان ها برای تخلیه آب باران ضروری است. تابش خورشیدی فقط طی ماه های تابستان مشکل ساز است. مجموع تابش روزانه خورشید در فصل زمستان ٪50-70 کمتر از میزان آن در فصل تابستان و تقریبا در حدود kwh/m2۳ ۲-۳٫۵ در روز است. بنابراین سازه گلخانه ها باید اجازه ورود هرچه بیشتر نور به داخل را بدهد. دمای روزانه نسبتا بالا است؛ لذا گلخانه ها باید تهویه کارآمدی داشته باشد. در طول شب، دما مقدار قابل توجهی افت می کند؛ بنابراین، گلخانه ها باید تهویه هایی داشته باشد که بتوان آنها را در طول شب بست. علاوه بر آن برای کاهش تابش گرمایی از گیاهان و گلخانه، باید مواد پوششی گلخانه کمترین حد ممکن نفوذپذیری برای تابش طول موج بلند را داشته باشد.
در فصل تابستان، دما و مجموع روزانه تابش خورشیدی بیشتر از نواحی گرمسیری است. بنابراین، سایه اندازی و تهویه بسیار خوبی لازم است. امکانات سایه اندازی باید متحرک باشد، تا بتوان در طول زمستان با جمع کردن آن، میزان نفوذ نور به گلخانه را افزایش داد.
تابستان خشک نیمه گرمسیری، مدیترانه ای
نواحی
سرزمین های حاشیه ای دریای مدیترانه، اراضی پست کالیفرنیا، مرکز شیلی، بخش جنوبی آفریقای جنوبی، بخش هایی از جنوب استراليا.
شرایط اقلیمی
- دارای فصول مشخص با تابستان های بسیار خشک داغ و زمستان معتدل است.
- بعضی اوقات، دما به پایین تر از حد در شب می رسد و احتمال بروز سرما وجود دارد.
- تمرکز بارندگی در فصل زمستان است.
سازه گلخانه
گلخانه ها باید داری تهویه های قفل شونده بوده تا محکم بسته شوند، و محصول را از دمای خیلی کم در فصل زمستان حفظ کنند. اغلب، ضرورت دارد گلخانه گرم شود. مواد پوششی باید به تابش طول موج بلند، غیر قابل نفوذ باشد تا تابش گرمایی به خارج از گلخانه حداقل شود. وجود ناودان ها برای جمع آوری آب بارندگی جهت استفاده در آبیاری مفید است. غالبا سبزی ها در طی ماه های داغ فصل تابستان، در گلخانه کشت نمی شوند.
اراضی مرتفع گرمسیری
نواحی
کلمبیا، کنیا، مالاوی.
شرایط اقلیمی
- میانگین دما به ارتفاع بستگی دارد. این میانگین دمایی در سرتاسر سال بسیار یکنواخت است، اما دمای شب و روز اختلاف قابل توجهی دارد.
- پراکندگی بارش در طول سال بوده و میزان بارش از سالی به سال دیگر اختلاف زیادی دارد.
- در طول سال تابش خورشیدی یکنواخت و بالا است.
سازه گلخانه
حسب ارتفاع و نوع محصول، احداث گلخانه هایی با یا بدون تهویه های قفل شونده ضرورت دارد. نصب دریچه های تهویه، استفاده از پوشش غیر قابل نفوذ به بارندگی، و نصب ناودان برای جمع کردن باران سایر ملزوماتی است که باید رعایت کرد.
اقلیم های خشک
نواحی
نواحی خشک و نیمه خشک.
شرایط اقلیمی
- میزان تبخیر و تعرق بالاتر از نزولات جوی است.
- مقدار آب کافی نیست.
- آب زیرزمینی در بعضی اوقات شور است.
- تفاوت دمایی بین شب و روز زیاد است و ممکن است طی شب یخبندان رخ دهد.
- در طول روز، رطوبت کم و تابش خورشیدی بالا است.
- احتمال وقوع طوفان های شن وجود دارد.
سازه گلخانه
گلخانه ها باید محصولات را از تابش بالا، باد، طوفان های شن و رطوبت بسیار پایین محافظت کند. تهویه این گلخانه ها باید کارا و مؤثر بوده و باید قابلیت بسته شدن در طول شب را داشته باشند. در موارد رطوبت پایین و دمای بالا، میتوان خنک کننده تبخیری نصب کرد تا از آب شور استفاده کند. در صورت عدم وجود آب شیرین می توان توسط انرژی خورشیدی، آب شور را به آب شیرین تبدیل کرد.
الزامات طراحی عمومی گلخانه
الزامات طراحی عمومی برای گلخانه های پلاستیکی عبارت اند از:
A- سازه
- دوام کافی در مقابل باد و وزن محصول؛ به این معنی که ابعاد کافی برای اجزاء ساختمانی، و نصب بادشکن ها در نظر گرفته شود.
- سوار کردن و نصب سازه باید بر اساس مشخصه های فنی انجام شود.
- اتصالات و رابطها بين اجزا، سازه مختلف نباید در اثر وزن بار جابجا شده با بلغزند.
- فوندانسیون ها باید توان تحمل فشار و نیروی کشش باد را داشته باشند.
- پوشش پلاستیکی نباید با نیروی باد دچار لرزش شود. آنها را باید کشیده و محکم روی سازه بست.
- از بست های ساده جداشدنی برای جابجایی و تعویض پوشش استفاده شود. استفاده از میخ برای نصب پلاستیک بر روی سازه ها توصیه نمی شود.
- عایق بندی ( درزبندی) اجزاء استیلی به خوبی انجام شود.
- نباید پوشش پلاستیکی مستقیما با اجزا، استیلی که در اثر تابش خورشید گرم می شوند در تماس باشد. اجزا، استیلی در محل تماس با پوشش باید به وسیله نوارهای پلاستیکی پوشانده شوند، یا باید فیلم پلاستیکی را در محل تماس با اجزای استیلی رنگ سفید کرد.دمای اجزای استیلی که توسط نوار پوشانده نشوند می تواند توسط تابش خورشیدی تا بیش از C70° گرم شده و به سرعت باعث از بین رفتن فیلم پلاستیکی شود.
قطرات آب تبرید شده نباید از سطح داخلی پوشش پلاستیکی روی گیاهان بچکد، بلکه باید روی سطح داخلی پلاستیک جریان یابد. قطرات روی سطح داخلی نفوذ نور به داخل گلخانه را ٪10-۱۵ کاهش می دهد. قوسی بودن سقف و داشتن شیب کافی بیش از °۱۰ و استفاده از فیلم پلاستیکی ضد قطره می تواند این مشکل را رفع کند. کشیدن سیم زیر پلاستیک از جریان یافتن قطرات جلوگیری می کند و قطرات در تماس با سیم ها به پایین چکه می کنند. باید از نصب این سیم ها خودداری کرد. عمل تبرید به خودی خود برای جلوگیری از افزایش خیلی زیاد رطوبت داخل گلخانه مفید است، اما باید به صورت یک لایه رطوبتی ایجاد شود.
ناودان ها یا راه آبهای عمیق لازم است تا آب باران جمع شده را به خارج هدایت کنند. نباید هیچ آبی از طریق دیواره جانبی، لچکی و سقف وارد گلخانه شود. - باید از مواد بادوام موجود در کشور که اقتصادی هستند برای طراحی و ساخت گلخانه استفاده شود. عرض حداکثر واحد گلخانه به حداکثر عرض فيلم پلاستیکی موجود بستگی دارد، که این فیلم در سمت طولی گلخانه کشیده شود. اگر شدت باد بسیار بالا باشد باید بادشکن نصب شود.
مهم ترین فاکتورهای دوام گلخانه ها عبارت اند از:
- ابعاد اجزاء سازه
- اتصالات اجزاء از طریق به ست ها
- فونداسیون
- بستن و کشیدن فیلم پلاستیکی
B- کنترل اقلیمی
شرایط اقلیمی مناسب، شرط لازم برای رشد کمی و کیفی گیاه و محصول است. که به مفهوم دمای مناسب گلخانه در روز های داغ و شب های سرد، سطح رطوبت مناسب، نبود کمبود2 CO، و نور کافی است. الزامات اصلی شامل موارد زیر است:
- کارآیی مناسب تهویه.
نسبت دریچه تهویه به سطح سقف گلخانه باید بیش از ٪20-25 باشد، (اگر توری نصب نشده باشد). گلخانه های چند دهانه باید دارای تهویه جانبی یا سقفی باشند، (اگر دمای میانگین حداکثر C27° و اگر گلخانه ها بیش از سه دهانه باشند). - در نواحی که دمای میانگین حداقل کمتر از C 12° است. باید تهویه ها قفل شو باشند.
- گلخانه دارای حجم بزرگ برای کنترل دما در روزهای داغ مطلوب هستند.
دیواره های کناری باید حداقل ۳ متر یا بیشتر ارتفاع داشته باشند. این وضعیت همچنین بافری برای تأمین CO2 در روزهای سردی است که دریچه های تهویه، بسته بوده و شرایط نوری مناسب است. - پوشش پلاستیکی باید نسبت به اشعه طول موج بلند عبور پذیری کمی داشته باشد تا انتقال حرارت توسط تشعشع از گیاهان و گلخانه به اتمسفر بیرونی کاهش یابد.
پوششی با عبور پذیری زیاد طول موج بلند، باعث انتقال تشعشع حرارتی از سطح گیاه و گلخانه شده و متعاقبا باعث کاهش بیشتر دمای هوا و دمای گیاهان شده و وارونگی دمایی رخ می‌دهد (دمای داخلی پایین تر از دمای بیرون). اگر دمای گیاه و هوا به کمتر از دمای نقطه شبنم برسند، تبرید بخار رخ داده، و خطر شیوع بیماری ها افزایش می یابد. باید برای گلخانه ها از فیلم های حرارتی با قابلیت جذب IR یا co-extruded PE و ورقه EVA استفاده شود، تا در گلخانه های فاقد سیستم گرمایشی بتوان دما را طی شبهای سرد تا حد ممکن بالاتر برد. - این سازه باید عایق باشد.
بسیار مهم است که از نشت هوا خصوصا در گلخانه های فاقد گرمایش جلوگیری شود تا در طی شب، هوای داخل گلخانه هرچه بیشتر گرم باقی بماند. مراکز عمده نشتی عبارت اند از:
دریچه های تهویه و درها. اگر یک وارونگی هوایی رخ دهد، یا اگر رطوبت داخلی بسیار زیاد باشد، بسیار بهتر است که گلخانه در طی صبح تهویه شود. - برای محصولات نیازمند به گرما در بعضی ماه های زمستان باید گرما تأمین شود.
از سیستمهای تأمین گرما با سوخت های ارزان فسیلی، تجهیزات گرمایشی ساده خورشیدی یا انرژی زمین گرمایی در صورت فراهم بودن باید استفاده شود. - اقدامات حفظ انرژی در گلخانه های دارای سیستم گرمایشی و بدون آن انجام گیرد.
- باید از سیستم های آبیاری با بهره وری بالای آب و تبخیر پایین استفاده شود. این سیستم ها شامل آبیاری قطره ای با پخش کود آبیاری هستند.
C- تولید و حفاظت تلفیقی گیاه (IPP)
هدف تولید و حفاظت تلفیقی (IPP) در یافتن روش های جایگزین برای کاهش مصرف سموم آفت کش است.
در جلوی دریچه های تهویه و در ها توری ضد آفت نصب شود تا حشرات مفید را داخل نگه داشته و از ورود حشرات آفت به داخل گلخانه جلوگیری کند.
انواع مختلف توری با اندازه های مختلف به عنوان توری ضد آفت استفاده می شود چرا که حشرات اندازه های مختلفی دارند.
معیارها برای انتخاب توری عبارت اند از:
- گونه های حشراتی که باید بیرون گلخانه بمانند.
- تأثیر توری در اقلیم گلخانه.
- میزان مقاومت به UV و دوام مکانیکی توری (ضخامت رشته ها)
- هزینه توری در مقایسه با ارزش اقتصادی محصول
نصب توری ضد آفت کارآیی تهویه را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. کارآیی مناسب تهویه حتی در گلخانه های دارای توری باید تضمین شود. برای تأمین شرایط اقلیمی مشابه با گلخانه های بدون توری، باید دریچه های تهویه بزرگ تری در طراحی در نظر گرفته شود. در گلخانه های فاقد توری نسبت دریچه تهویه به سطح زمین گلخانه ٪20-25 است، این نسبت در گلخانه های واجد توری ضد آفت مگس سفید باید دو برابر در نظر گرفته شود.
جهت مشاوره رایگان با کارشناسان کشاورزی شرکت نیلوفر در تماس باشید.
