به علت زود بارور شدن گل های توت فرنگی جهت پروش توت فرنگی بایستی در بهار باید بوته ها در جایی کاشته شوند که سرمای دیر رس بهاره به آنها آسیب نزند. زمین مورد استفاده برای کاشت توت فرنگی باید رو به جنوب باشد چون زودتر گرم می شود. توت فرنگی گیاهی است که در خاک های مختلف تقریبا سازگار است. با این وجود خاک های عمیق نرم با بافت شنی رسی با مواد غذایی فراوان و زهکشی خوب مناسب را ترجیح می دهد. سطحی بودن ریشه های توت فرنگی که معمولا تا عمق 15 تا 20 سانتی متری خاک توزیع می شوند، این گیاه را حساس به کم آبی می کند. این گیاه به آب فراوان احتیاج دارد مخصوصا در دوره رسیدن میوه، در غیر این صورت میوه ها کوچک باقی می مانند. بهترینPH محیط کشت برای توت فرنگی 6 تا 7 و Ec مناسب آن حدود 1 دسی زیمنز بر سانتیمتر می باشد. اگر میزان آهک خاک از حد مجاز بیشتر باشد، عارضه کلروز یا زرد شدن برگ ها بروز خواهد کرد. گیاه توت فرنگی، در ارتفاع 400 تا 800 متری از سطح دریا می تواند رشد مناسبی داشته باشد. توت فرنگی گیاهی نیمه مقاوم به سرما است و نیاز سرمایی آن حدود 200 تا 400 ساعت دمای کمتر از 7 درجه سانتیگراد می باشد و در زمستان اگر روی آن پوشیده شود تا دمای 18- درجه سانتیگراد را تحمل خواهد کرد و بدون پوشش کاه و کلش می تواند تا 5- درجه سانتی گراد را تحمل کند. توت فرنگی در شرایط مرطوب و نسبتا گرم محصول دهی مناسبی خواهد داشت. لازم به ذکر است که در شرایط گرم و مرطوب باید آب کافی در اختیار گیاه قرار گیرد و از ارقام مقاوم به گرما استفاده شود. جهت تولید محصول بهاره باید از ارقام بهاره که طالب روزهای کوتاه و دمای پایین تری می باشند استفاده شود تا گل انگیزی و محصول دهی آنها بخوبی انجام گیرد. در ارقام چهار فصله، کوتاهی یا بلندی روز و همچنین نوسانات درجه حرارت چندان تاثیرگذار نبوده و این گروه از توت فرنگی ها معمولا در شرایط مختلف به راحتی گل می دهند.

زمان کاشت توت فرنگی

توت فرنگی را از اواخر پاییز که در حال نیمه خواب است تا اوایل بهار قبل از بیدار شدن گیاه از خواب می توان جابجا نمود و در محل دیگری کاشت. بنابراین، هر دو روش کاشت پاییزه و بهاره آن امکان پذیر هستند. در صورت کاشت پاییزه، محصول در بهار و تابستان سال آینده به دست می آید و اگر گیاه در بهار و درست قبل از بیدار شدن از خواب زمستانه کاشته شود، میزان گلدهی که چند هفته بعد از کاشت روی بوته رخ می دهد ضعیف بوده، بهتر است این گلها چیده شده تا گیاه قوی تر شود. این بوته ها در بهار سال بعد گلدهی مناسبی داشته و در طی تابستان می توان از آنها محصول مناسبی برداشت نمود. در ارقام بهاره، جوانه های گل در فصل پاییز در پاسخ به کوتاه شدن طول روز به وجود می آیند (گل انگیزی در پاییز صورت میگیرد)، ولی به علت سرمای زمستانه، گل ها تا فصل بهار ظاهر نمی شوند.

ازدیاد توت فرنگی

ازدیاد توت فرنگی به دو طریق جنسی و غیر جنسی صورت می گیرد.

الف) ازدیاد جنسی: ازدیاد توت فرنگی به وسیله بذر، مخصوص ارقامی است که طبیعتا تولید ساقه رونده نمی کنند و یا ارقامی که ساقه های رونده کمی دارند. همچنین جهت تولید ارقام جدید در برنامه های اصلاحی از روش ازدیاد بذری استفاده می شود.

ب) ازدیاد غیرجنسی: در یکی از روش های ازدیاد غیرجنسی که تقسیم بوته خوانده می شود، بوته هایی را که خوب رشد کرده و قوی هستند، پس از خارج کردن از زمین به چند بوته کوچکتر که هرکدام دارای مقداری ریشه باشند تقسیم کرده و سپس آنها را در محل اصلی نشا می کنند. در این روش باید از بوته های سالم پایه های مادری استفاده شود. روش دیگر ازدیاد غیرجنسی از طریق ساقه های رونده یا دستک بوده که پس از ریشه دار شدن جوانه های روی ساقه رونده، ساقه های رونده را در تابستان از بوته مادری جدا و در محل سایه نشا می کنند و سپس در فصل پاییز بوته های انتخابی قوی و سالم را به عنوان نشای توت فرنگی به زمین اصلی انتقال می دهند. برای تولید خارج از فصل، بوته های حاصل از دستک ها یا بوته های دختری را می توان به مدت یک ماه در سردخانه ها سرمادهی کرده و در زمین اصلی کشت کرد.

تولید رانرها یا دستک ها ( رشد رویشی بوته ): رانرها در هر دو نوع رقم روز خنثی و روز کوتاه در طی روزهای بلند تابستان تا روزهای کوتاه پاییز یا حتی زمستان تشکیل می شوند. تولید برگ ها در انواع گیاهان توت فرنگی با فراهم شدن دمای مناسب، در تمام طول فصل رشد ادامه می یابد. گرما یا سرمای بیش از حد مانع رشد برگ ها می شود و تولید برگ در دمای پایین تر از 5 درجه سانتی گراد و بالاتر از 30 درجه سانتی گراد کاهش می یابد. صرف نظر از نوع رقم، تشکیل تاج بوته در اثر سرما و یا روزهای کوتاه افزایش می یابد، در حالی که تشکیل رانر و برگ در اثر گرما و روزهای بلند بهبود می یابد. بنابراین، تولید توت فرنگی در اقلیم های بسیار سرد یا گرم محدود بوده، بطوریکه تاثیر شرایط جغرافیایی نامطلوب روی رشد رویشی بوته، باعث عدم گل دهی و یا نامنظم شدن زمان گل دهی توت فرنگی می شود.

مشخصات بوته مناسب برای کاشت توت فرنگی

گیاه یا بوته ای که برای کاشت انتخاب می شود باید عاری از هر نوع بیماری و دارای ریشه های قوی و سالم بوده، رنگ ریشه ها روشن باشد. ریشه توت فرنگی افشان، ظریف و سطحی است و بیشتر در عمق 20 تا 30 سانتی متر خاک فعالیت می کند (شکل3)

عملیات تهیه زمین، تغذیه و کوددهی

اوایل پاییز یا بهار، زمین را شخم و دیسک زده و سپس از کودهای حیوانی و شیمیایی و مقدار 10 تن در هکتار کود حیوانی پوسیده با خاک مخلوط کرده و تاکید بر آزمایش خاک به مقدار 100-80 کیلو ازت خالص در سه مرحله، 150-100 کیلو پتاس خالص و 80-60 کیلو فسفر در هکتار استفاده می شود، سپس با نهرکن جوی های به عرض 40 سانتی متر و پشته های به عرض 80 سانتی متر ایجاد می کنند. در سال اول قبل از کاشت توت فرنگی، کود فسفر و پتاسه و نصف مقدار کود اوره قبل از دیسک زنی به خاک داده می شود و بقیه کود اوره قبل از گلدهی و بعد از برداشت محصول در دو نوبت به خاک افزوده شده و سپس آبیاری می شود.

 (واحد: هکتار- تن- کیلوگرم در هکتار)

 

نام استان

 

 سطح بارور میزان تولید عملکرد
آبی دیم جمع آبی دیم جمع آبی دیم
قزوین 11.5 – 11.5 638 – 638 55.478 –
کردستان 3.8 – 3.8 298 – 298 78.836 –
یزد 0.5 – 0.5 10 – 10 20.000 –
همدان 2.4 – 2.4 177 – 177 73.750 –
گیلان 12.9 – 12.9 799.7 – 799.7 62.185 –
جنوب استان کرمان 276.5 – 276.5 9.470 – 9.470 34.250 –
اصفهان 11.6 – 11.6 326 – 326 28.103 –
تهران 31.6 – 31.6 880.7 – 880.7 27.897 –
فارس 4 – 4 105 – 105 26.250 –
البرز 66.6 – 66.6 4.651 – 4.651 69.814 –